[vc_row][vc_column][vc_column_text]

ابطال شروط قراردادهای بانکی :

در این مطلب می خواهیم درباره ابطال شروط قراردادهای بانکی اطلاعاتی در اختیار شما قرار دهیم. جهت راهنمایی و مشاوره بیشتر در این خصوص با وکیل آپ در تماس باشید.

امروزه با توجه به اینکه شهروندان به وفور از انواع تسهیلات و ضمانت نامه های بانکی و اعتبارات اسنادی و وام های مختلف استفاده می نمایند و در ازای تضمین بازپرداخت تسهیلات، به واسطه قراردادهای بانکی املاک خود را در رهن بانک ها قرار می دهند لذا یکی از شایع ترین عقودی که بانک ها با مشتریان خود منعقد می نمایند عقد رهن است که این عقد در یکی از دفاتر اسناد رسمی و به صورت سند رسمی منعقد می گردد.

قاعده شرط پر کاربردترین قاعده فقهی در قراردادهای بانکی است؛

این قاعده بدین معناست که می توان در ضمن قراردادهای مختلف، شروطی گنجاند که عمل به آن در صورت برخورداری از شرایط صحت، لازم می باشد؛ بر اساس این قاعده هر شرطی را نمی توان در ضمن قرارداد گنجاند و لازم الوفاء دانست، بلکه شرط با دارا بودن ضوابطی لازم الوفاء می گردد.

قراردادهای مذکور مانند سایر قراردادها باید به امضای طرفین قرارداد برسد تا اعتبار پیدا نماید و در صورت تخلف هریک از طرفین از شروط قید شده یا تعهدات مندرج در قرارداد منجر به طرح دعوا در مراجع قضایی و ایجاد مسئولیت برای طرفی که تخطی کرده است می گردد.به همین منظور تشخیص خلاف مقررات قانونی بودن شروط درج شده در این گونه قراردادها برای مشتریان بانکی حائز اهمیت است.

چرا که درج شروط خلاف مقررات قانونی فاقد هرگونه اثر حقوقی الزام آور است و نیاز است اشخاص قبل از پذیرفتن اینگونه قراردادها و شروط مطرح در آن تخصص و اطلاعات لازم از افراد آگاه و متخصص در تنظیم قراردادهای بانکی جهت جلوگیری از سوء استفاده های احتمالی ،را کسب نمایند.رعایت هر یک از این مقررات و ضوابط هم در تدوین قراردادهای بانکی الزامی ست هم در مرحله اجرا باید مورد توجه قرار گیرد.

الزامات شروط ضمن قرارداد در بانکداری:

یکی از آسیب‌ های جدی در زمینه انطباق قراردادهای بانکی با قواعد شریعت، مسأله شروط ضمن عقد است. وجود برخی از شروط ضمن عقد در قراردادهای بانکی مشروعیت قرارداد را دچار اشکالات جدی می‌ کند. در برخی موارد شروط ضمن عقد، قرارداد را از ناحیه قصد دچار اشکال می‌ کند. گنجاندن برخی از شروط نشان‌ دهنده آن است که بانک و مشتری قصد حقیقی و واقعی برای انعقاد قرارداد ندارند. برخی از شروط نیز قرارداد را از ناحیه شبهه ربا، دچار اشکال می کند.

روزانه تعداد فراوانی قراردادهای اقتصادی از جمله قراردادهای بانکی بین افراد، شرکت‌ ها و نهادهای جامعه منعقد می‌ شود که هر یک سر منشا مبادله، معامله، نقل و انتقال و یا رخدادهای مالی هستند. با شکل گرفتن رابطه حقوقی در قالب قرارداد میان دو شخص (حقیقی یا حقوقی)، تعهداتی برای هر یک از طرفین ایجاد می‌ شود. در وهله اول، به حکم قانون، تعهداتی برای طرفین به وجود می‌ آید که به آنها تعهدات اصلی یا قانونی گفته می‌ شود.اما در قرارداد علاوه‌ بر این نوع تعهدات، می‌ توان تعهدات دیگری را بنا به صلاحدید و خواسته طرفین به وجود آورد؛ به این نحو که طرفین قرارداد می‌ توانند علاوه‌ بر تعهدات اصلی، تعهدات دیگری را ضمن قرارداد برای طرف مقابل و به نفع خود، به وجود آورند. به این نوع تعهدات، تعهدات فرعی گفته می‌ شود که به شروط ضمن قرارداد معروف هستند.

این شروط از لحاظ تبعیت، تابع قرارداد هستند و از آن استقلال ندارند و با انحلال و فسخ قرارداد، خود به خود از بین می‌ روند.بنا به قاعده فقهی «المومنون عند شروطهم» و مفاد صریح قانونی، اگر شرطی ضمن قرارداد لحاظ شود، آن شرط لازم‌ الرعایه است.

این در حالی است که برای سامان‌ بخشی و احترام به حقوق یکدیگر و رعایت موازین شریعت، هرگونه شرطی را نمی‌ توان در ضمن قرارداد مقرر کرد. برابر ماده ۲۳۲ قانون مدنی سه دسته از شروط باطل هستند، ولی عقد را باطل نمی‌ کنند: شرطی که انجام آن غیر مقدور باشد، شرطی که در آن نفع و فایده نباشد و شرطی که نامشروع باشد. اما برابر ماده ۲۳۳ قانون مدنی دو دسته شروط علاوه بر باطل بودن، موجب ابطال عقد نیز می‌ شوند: شرط خلاف مقتضای عقد و شرط مجهولی که جهل به آن موجب جهل به عوضین شود.

بررسی شرایط قراردادهای بانکی بین بانک و مشتری:

شروط ضمن قرارداد در برخی از قراردادهای بانکی از لحاظ انطباق با ضوابط این قاعده، اشکال دارد که در صورت اثبات این فرضیه، ضروری است که بانک ها از طریق بازبینی قراردادها به رفع این اشکالات بپردازند.دعاوی بانکی نوعاً ناشی از قراردادهای منعقده بین بانک و مشتریان بوده و معمولاً مرتبط با عملیات بانکی در راستای اعطای تسهیلات می باشد. قراردادهای بانکی با مشتریان از نوع قراردادهای الحاقی و بر اساس نمونه های از پیش تنظیم شده بانک ها است که بدون هیچ تغییری توسط مشتریان مورد قبول قرار می گیرد.

اتخاذ رویه مذکور، تصور عدم امکان تدارک دفاع حقوقی در برابر دعاوی بانک ها را در ذهن اکثر مشتریان ایجاد می کند.لکن، واقعیت این است که ضوابط مختلف بانکی بر عملکرد بانک ها و نیز نحوه نگارش قرارداد حاکم است.این ضوابط مشتمل بر ضوابط حاکم بر صدور مصوبه اعطاء تسهیلات، پیش بینی نرخ سود و خسارت تأخیر تأدیه، کیفیت اخذ تضامین و … می باشد و بانکها اعم از خصوصی و دولتی و نیز موسسات مالی و اعتباری، موظف به رعایت ضوابط یاد شده بوده و با این وصف، درج شروط خلاف مقررات بانکی به عنوان شروط خلاف قانون تلقی گردیده و فاقد هرگونه اثر حقوقی الزام آور است.

علاوه بر بحث دعاوی تسهیلاتی، دعاوی مربوط به ضمانت نامه یا اعتبارات اسنادی نیز در شمول دعاوی بانکی قرار می گیرد. تردیدی نیست که درک قواعد حقوق بانکی مستلزم به کارگیری وکیل دعاوی بانکی آگاه به کلیه ابعاد پرونده های بانکی، قراردادهای بانکی و دانش خاص نسبت به حقوق بانکی است که جز با بهره مندی از دانش تخصصی و سابقه شرکت در دعاوی بانکی له یا علیه بانک میسر نمی گردد.

آیا قراردادهای بانکی جز اسناد رسمی هستند:

یکی از مهمترین موارد فوق که در تدوین شروط ضمن قرارداد محل بحث و تامل قرار دارد، شروطی است که نباید مخالف مقتضای قرارداد باشند. اهمیت این مورد از آن حیث است که این شروط از دسته شروط مبطل هستند و اصل قرارداد را باطل خواهند کرد.

برای اینکه سندی، رسمی به شمار آید می بایست در دفاتر اسناد رسمی و نزد مامورین دولتی به ثبت برسد و یا از سوی مامورین دولتی صادر شده باشد، در صورتی که کارکنان بانکهای دولتی، خود در انعقاد قراردادهای بانکی طرف قرارداد هستند به همین خاطر قراردادهای بانکی که از سوی آنها صادر می شود رسمی نیستند بلکه در حکم سند رسمی هستند (اسناد در حکم سند رسمی اسناد لازم الاجرایی هستند که تابع آیین نامه مفاد اجرای اسناد رسمی اند و بانکها بدون نیاز به حکم دادگاه صرفا از طریق دایره اجرای ثبت اسناد و املاک اقدام به اجرای مفاد سند می نمایند مانند چک و قراردادهای بانکی)

جهت مشاوره و کسب اطلاعات در این خصوص می توانید با وکیل آپ تماس بگیرید.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/2″][dt_contact_form fields=”name,email,telephone,city,message” required=”name,email,country” button_title=”ارسال پیام”][/vc_column][vc_column width=”1/2″][vc_single_image image=”3046″ img_size=”400*400″][/vc_column][/vc_row]