گرفتن مهریه
در این نوشته می خواهیم به موضوع گرفتن مهریه بپردازیم، در پایان جهت راهنمایی و مشاوره بیشتر در این خصوص می توانید با وکیل آپ در تماس باشید.
از ایام قدیم و در برخی از کشورها، به ویژه کشورهای مسلمان، همواره، سنت مهریه وجود داشته و دارد.به نحوی که هنگام وقوع عقد و قبول ازدواج از سمت زوجه، برای او، مهریه در نظر می گیرند.سنت مهریه، در میان یهودیان نیز پذیرفته شده است و در هنگام طلاق یا فوت شوهر، آن را به زن پرداخت می نمایند.در کشور ما نیز سنت مهریه، وجود داشته و هنگام وقوع عقد نکاح دایم یا موقت، برای زنان، مهریه مشخص و معینی، در نظر گرفته می شود.توافق بر سر نوع و میزان مهریه، با توافق طرفین عقد ازدواج است.البته، باید توجه داشت که مهریه، انواع مختلفی داشته و شرایط پرداخت مخصوص به خود را دارد.
مهریه به دو روش می توان مطالبه شود :
-
اجرا گذاشتن مهریه از طریق اجرای ثبت
در ابتدا بایستی اصل عقدنامه یا رونوشت را در اختیار داشت و به دفتر ازدواج مندرج در عقدنامه و شناسنامه مراجعه کرد.البته ممکن است نشانی دفترخانه عوض شده باشد و یا اصلا شما فراموش کرده باشید که دفتر ازدواج مورد نظر کجا بوده است و یا حتی سردفتر ازدواج فوت کرده باشد.در این موارد به کانون سردفتران ازدواج و طلاق یا اداره ثبت شهر مورد نظر برای پیدا کردن نشانی جدید و یا کفیل دفترخانه مراجعه نماید.پس از یافتن دفتر ازدواج طی درخواست مکتوبی از سردفتر تقاضای صدور اجرائیه می شود.
اما اینکه درخواست اجرای تمام مهریه شود یا قسمتی از آن بسیار اهمیت دارد.توجه باید داشت که مطالبه مهریه یا همان اجرا گذاشتن مهریه از اداره ثبت فقط در دو صورت مطلوب است اول آنکه زوج را ممنوع الخروج کنید و دوم زوج اموالی غیر از مستثنیات دین برای توقیف داشته باشد.سردفتر پس از درخواست کتبی زوجه یا وکیل دادگستری زوجه، اجرائیه به میزان مهریه تقاضا شده صادر و به نشانی زوج مندرج در عقدنامه از طریق پست ارسال می کند.
اهمیتی ندارد صرف ارسال اجرائیه به نشانی زوج مندرج در عقدنامه کفایت می کند.
حتی اگر زوج نقل مکان کرده و یا نشانی اشتباه باشد.در ادامه باید به اداره ثبت احوال شهری که دفتر رسمی ازدواج در آنجا واقع شده مراجعه شود.در آنجاست که مشخص می شود برای چه مقدار از مهریه زوج را ممنوع الخروج می کنید و بابت چه مقدار دیگر تقاضای توقیف اموال او را دارید.هر مال منقول و غیر منقول مربوط به زوج را می توان بابت مهریه، تقاضای توقیف کرد ولی توجه داشته باشید که مال نباید جزء مستثنیات دین باشد در غیر اینصورت با اعتراض زوج یا وکیل او مال از توقیف آزاد می شود.
ممکن است که مال مورد نظر برای توقیف در شهر دیگری به غیر از شهری که اداره ثبت در آن واقع شده باشد.به عنوان مثال عقد در شهر ارومیه بوده ولی زوجین ساکن در تهران هستند و مال مورد نظر یک باب مغازه است در قم است در این اداره اجرای ثبت ارومیه به اداره اجرای ثبت قم نیابت برای توقیف ملک و ارائه عملیات اجرایی مربوط به آن را صادر می کند.
-
مراحل گرفتن مهریه از دادگاه یا شورای حل اختلاف
متاسفانه در بعضی از شهرهای ایران مثل مشهد به زعم ما بر خلاف قانون به زوجه اجازه ثبت دادخواست مطالبه مهریه از طریق دادگاه داده نمی شود و او را ارشاد به اجرا گذاشتن مهریه از طریف اداره اجرای ثبت می کنند.همانطور که می دانید اگر مرد اموالی برای توقیف نداشته باشد.مطالبه مهریه از طریق اداره اجرای ثبت کار عبثی است و نتیجه مطلوب برای زوجه در پی ندارد و فقط میتوان زوج را ممنوع الخروج کرد.جلب شوهر برای نپرداختن مهریه با شرایطی که در قانون محکومیت های مالی و قانون حمایت خانواده آمده است فقط از طریق دادگاه و فقط تا سقف ۱۱۰ سکه امکان پذیر است.
به هر حال در اکثر شهر های ایران امکان اجرا گذاشتن مهریه یا همان مطالبه مهریه از طریق دادگاه وجود دارد.اگر مقدار مهریه مطالبه شده کمتر از میلیون تومان باشد شورای حل اختلاف صالح به رسیدگی است و اگر مقدار مهریه مطالبه شده بالای ارزش میلیون تومان باشد ثبت دادخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و سپس ارسال پرونده به دادگاه خانواده خواهد بود.
بر طبق قانون همزمان با دادخواست مطالبه مهریه و یا حتی قبل از آن می توان قرار تامین خواسته از دادگاه با دادن دادخواست تقاضا کرد.
با این توضیح که زوجه یا وکیل او به جهت جلوگیری از نقل و انتقال اموال می تواند از دادگاه تقاضای توقیف اموال به صورت اجرا قبل از ابلاغ کند بدین صورت که اول اموال توقیف شود و سپس زوج مطلع شود و در ادامه دادگاه وقت رسیدگی برای دادخواست مهریه تعیین کند و توجه داشته باشید که اگر ظرف مدت روز از زمان صدور قرار تامین خواسته توسط دادگاه یا شورای حل اختلاف، دادخواست اصلی مطالبه مهریه ثبت نشود، با درخواست شوهر از قاضی اموال از توقیف آزاد می شود.توجه داشته باشید که بعضی از اموال قابل توقیف نیست و اگر هم توقیف شود با اعتراض شوهر از توقیف آزاد می شود که در اصطلاح حقوقی به آنها مستثنیات دین گفته می شود.
که بر طبق ماده ۲۴ قانون محکومیت های مالی عبارت هستند از :
- منزل مسکونی که عرفاً در شأن محکومٌ علیه در حالت اعسار او باشد.
- اثاثیه مورد نیاز زندگی که برای رفع حوائج ضروری محکومٌ علیه و افراد تحت تکفل وی لازم است.
- آذوقه موجود به قدر احتیاج محکومٌ علیه و افراد تحت تکفل وی برای مدتی که عرفاً آذوقه ذخیره می شود.
- کتب و ابزار علمی و تحقیقاتی برای اهل علم و تحقیق متناسب با شأن آنها
- وسایل و ابزار کار کسبه، پیشه وران، کشاورزان و سایر اشخاص که برای امرار معاش ضروری آنها و افراد تحت تکفلشان لازم است.
- تلفن مورد نیاز مدیون
- مبلغی که در ضمن عقد اجاره به موجر پرداخت می شود، مشروط بر اینکه پرداخت اجاره بها بدون آن موجب عسر و حرج گردد و عین مستأجره مورد نیاز مدیون بوده و بالاتر از شأن او نباشد.
نکات مهم دادخواست و درخواست مطالبه مهریه
- اثبات توانایی زوج در پرداخت مهریه از جانب زوجه در مطالبه مهریه عندالاستطاعه، ضروری است.
- اثبات عدم توانایی زوج در پرداخت مهریه از جانب خود زوج در مطالبه مهریه عندالمطالبه توسط زوجه، ضروری بوده و وی می تواند تقاضای اعسار(عدم توانایی پرداخت) کند.
- مدارک لازم برای مطالبه مهریه عبارتند از شناسنامه و کارت ملی متقاضی به همراه سند ازدواج
- همه اموال منقول و غیر منقول زوج به جز برخی موارد، قابل توقیف اند.
- از جمله موارد غیر قابل توقیف عبارتند از خانه مسکونی زوج، اسباب و لوازم ضروری، خورد و خوراک مورد نیاز و ابزار مورد نیاز کسب و کار
- زوجه می تواند قبل از صدور حکم، درخواست صدور توقیف اموال زوج را نماید.
- اقدام جهت مطالبه مهریه با سند ازدواج غیر رسمی، باید از روش ارائه دادخواست به دادگاه عملی شود.
- امکان مطالبه بخشی از مهریه از طریق اجرای ثبت و بخشی دیگر از طریق دادگاه وجود دارد.
- از مزایای اقدام از طریق اجرای ثبت عبارتند از : سرعت در رسیدگی، صدور اجرائیه سریع، هزینه کم تر، امکان ممنوع الخروج کردن، شروط صدور اجرائیه
- مطالبه مهریه به موجب عقدنامه رسمی ثبت شده در دفترخانه باشد.
- منجز بودن مهریه (شرطی نبودن پرداخت)
- موجل بودن مهریه و تعهدات (عدم تعیین وقت جهت پرداخت)
در پایان جهت راهنمایی و مشاوره بیشتر در این خصوص می توانید با وکیل آپ در تماس باشید.
نحوه مطالبه مهریه توسط زوجه
گرفتن مهریه هیچ ارتباطی به طلاق ندارد عده ای از خانم ها فکر می کنند دریافت مهریه مال زمانی است که بخواهند طلاق بگیرند و ضمانتی است برای ادامه زندگی در موردی که کاملا اشتباه استزوجه به محض عقد دائم (نکاح) مالک مهر است و می تواند مطالبه کند و حتی زمانی که زوجه با زوج خانه مشترکی ندارند و با هم هیچ مشکلی ندارند زوجه می تواند مطالبه مهریه را انجام دهد.
در گذشته زوجه با طرح دادخواست مبنی بر مطالبه مهریه از طریق دادگاه می توانست اقدام کند ولی در زمان حال دیگر اینگونه نیست چرا که زوجه قبل از اینکه طلاق بگیرد می تواند با مراجعه به محل وقوع عقد واحد اجرای ثبت با طرح کردن مطالبه مهریه را انجام دهد حتی زوجه می تواند قبل از نزدیکی با همسر خود اگر مهریه او را ندهد زن می تواند از حق حبس استفاده کند تا زمان که مهریه او کامل پرداخت نشده تمکین نکند حتی با توجه به اینکه زوج اگر دارایی داشته باشد اعم از اینکه ارثیه که از پدر یا مادرش به جا مانده باشد زوجه می تواند با معرفی آن را به مزایده گذاشته و مهریه خود را مطالبه کند.
اگر زوج ماشین یا خانه ای که بیش از ۲ تا باشد یا مغازه یا املاکی داشته باشد می تواند آن توقف کند.
البته این منوط می شود به ثبت رسمی آن در قالب مبایعه نامه اگر زوج و زوجه با هم زندگی مشترکی داشته باشند و همسر وی اطلاع پیدا کند که زوجه می خواهد مهریه عندالمطالبه خویش را به اجراگذاشته وی از ترس توقیف اموال را به دیگری منتقل می کند اگر قصد فرار وی احراز شود که ۶ ماه تا ۲ سال حبس دارد و ابطال سند انجام می شود و زوجه می تواند مطالبه کند.حال یک حالت دیگر هم دارد که زوج اموالی به صورت قولنامه ای دارد ولی به خاطر اینکه تنظیم سند رسمی انجام نشد نمی تواند اثبات کند که زوج املاکی دارد اگر زوجه ادعا کند باید اثبات شود املاک در تصرف مالکانه وی است که رویت آن با دادورز محترم است در این صورت اموال قولنامه ای را می توان توقیف کرد.
همانطور که گفته شد گرفتن مهریه هیچ ارتباطی با طلاق ندارد، مهریه اقسام مختلفی دارد.
اگر زوجه مهریه اش عندالمطالبه باشد در این صورت بستگی به وضع مالی زوج دارد اگر اموالی داشته باشد می تواند مطالبه کند باز هم اگر زوج محکوم به پرداخت شود حتی اگر زوجه در خانه وی باشد باید مبلغی به عنوان پیش پرداخت، پرداخت کند و مابقی اقساط می شود البته این هم منوط به این می شود که زوج اعسار بزند و اعسار وی قبول شود زوج به خاطر گرفتن مهریه زوجه نمی تواند زوجه را از خانه بیرون کند.
طلاق زوج در زمانی امکان پذیر است ولی طلاق زوجه از ناحیه ی وی باید عسر و حرج او اثبات شود که آن هم شرایط خاص خود را دارد.اجرا گذاشتن مهریه بدون طلاق یکی از مواردی است که زن می تواند در حین زندگی دادخواست آن را ارائه دهد.البته لازم به ذکر است که بگوییم افراد منفعت طلب زیادی در جامعه وجود دارد که تنها بخاطر مهریه ای که تعیین می شود تن به ازدواج می دهند.
نحوه مطالبه مهریه توسط زوجه
- مراجعه زن به دفتر ازدواجی که عقد آنها در آنجا ثبت شده
- تقدیم اصل سند ازدواج و کپی آن به دفترخانه
- ارائه درخواست کتبی صدور اجرائیه به دفتر خانه
- پرداخت هزینه حق الاجرا
- صدور اجرائیه توسط دفتردار
- ابلاغ اجرائیه به زوج و تعیین مهلت ۱۰ روزه به وی جهت پرداخت مهریه
- بعد از اتمام مهلت و عدم پرداخت، مراجعه زوجه به اجرای ثبت
- درخواست تشکیل پرونده اجرائی
- اثبات دارایی های مرد از جانب زن، از طریق استعلام اموال وی
- گذشت فرصت ۶ ماهه سازمان ثبت اسناد جهت شناسایی دارایی های زوج
- درخواست توقیف اموال
- اگر زوج توانایی پرداخت تمام مهریه را نداشته باشد، باید به دادگاه مراجعه کنند.
- ممنوع الخروج کردن زوج، در صورتی که مرد اموالی برای توقیف نداشته باشد.
- ثبت نام در سامانه ثنا توسط زوجه
- برای وصول مهریه زیر ۲۰ میلیون تومان : مراجعه به شورای حل اختلاف
- برای وصول مبالغ بالاتر : مراجعه به دادگاه خانواده
- تقدیم دادخواست مطالبه مهریه به انضمام سند ازدواج
- پرداخت هزینه دادرسی
- درخواست صدور قرار تامین
- تقاضای توقیف اموال مرد قبل از ابلاغ به زوج
- تعیین وقت رسیدگی به دادخواست مهریه توسط دادگاه
- فرآیند دادرسی در دادگاه
- صدور حکم قطعی توسط دادگاه
- درخواست اجرای حکم توسط زوجه یا وکیل او
- صدور مهلت ۱۰ روزه به مرد جهت پرداخت مهریه به زن
- صدور حکم جلب، در صورت عدم پرداخت مجدد مهریه توسط زوج
- دادخواست اعسار از پرداخت مهریه و تقاضای تقسیط مهریه توسط زوج
- صدور حکم قطعی تقسیط مهریه
- پرداخت چند قسط از مهریه توسط زوج
- تقاضای رفع ممنوع الخروجی از اداره اجرای
- درخواست صدور حکم جلب زوج، در صورت عدم پرداخت اقساط تعیین شده
- به زندان انداختن زوج تا زمان پرداخت مهریه
در پایان جهت راهنمایی و مشاوره بیشتر در این خصوص می توانید با وکیل آپ در تماس باشید.
اجرا گذاشتن مهریه در خارج کشور
فرقی ندارد که مهریه زن عندالاستطاعه باشد یا عندالمطالبه؛ در هر صورت او می تواند مهریه خود را مطالبه کند.گفته می شود که مهریه حق مسلم زنان است و باید به آنها پرداخت شود.با این حال زنان همیشه نمی تواند به راحتی مهریه خود را دریافت کنند.در مورد مهریه عندالاستطاعه یک نکته وجود دارد و آن این است که در این نوع مهریه امکان جلب زوج و امکان ممنوع الخروج کردن او وجود ندارد و اگر مالی نداشته باشد زن نمی تواند مهریه ای درخواست کند.از آنجا که مهریه یک بدهی قانونی و شرعی محسوب می شود، سیستم قضایی ایران وظیفه ی مطالبه کردن آن را بر عهده دارد و اینکه مرد یا زن در خارج از کشور سکونت داشته باشد.
در اصل گرفتن مهریه تفاوتی ایجاد نمی کند، فقط برخی شرایط مطالبه ی آن متفاوت خواهد بود.
باید بدانید که قانون مهریه برای ایرانیان در خارج با داخل کشور تفاوتی ندارد و تابع قوانین داخلی است و تنها تفاوت این است که در خارج از کشور باید برای انجام این فرآیند، وکیل انتخاب شود، یعنی لازم است برای اجرا گذاشتن مهریه در خارج و برای پیگیری مراحل و دریافت آن، به یک نفر وکالت داده شود.گفتنی است که وکیل در خارج کشور لزوما نیاز نیست که وکیل دادگستری باشد و تنها یک نفر از میان بستگان یا آشنایان که شرایط انجام این کار را داشته باشد برای انجام این کار کافی است؛ هرچند اگر این عملیات حقوقی به یک وکیل باتجربه سپرده شود، فرآیند گرفتن مهریه از خارج کشور بسیار راحت تر و سریع تر انجام خواهد شد.
همچنین لازم است بدانید که در حال حاضر اجرا گذاشتن مهریه از طریق اداره ی ثبت امکان پذیر است.
نیاز به مراجعه به دادگاه نیست.پس از دریافت این برگه، فرد انتخاب شده از طرف زن، نماینده زن برای انجام امور مربوط به دریافت مهریه خواهد شد که در این مرحله باید وکیل تمام مراحل قانونی که یک زن در داخل کشور باید برای دریافت مهریه طی کند را انجام دهد تا بتواند مهریه ی موکّل خود را دریافت کند.همان طور که اشاره شد، براساس قانون جدید نیاز نیست که وکیل برای دریافت مهریه به دادگاه مراجعه کند و صدور دادخواست به طور مستقیم از طریق اداره ی ثبت، ممکن خواهد بود؛
برای گرفتن مهریه از خارج کشور، ابتدا وکیل زن باید به دفتر ازدواجی که عقد زن و شوهر در آنجا صورت گرفته مراجعه کند.مرحله ی بعد تقدیم درخواست کتبی به دفتر ازدواج برای صدور اجراییه است؛ پس از آن سردفتر مراحل مربوط به صدور اجراییه را انجام داده و موضوع را به مرد یا شوهر ابلاغ خواهد کرد.پس از آن مرد ده روز فرصت دارد تا مهریه را پرداخت کند یا در صورت ناتوانی در پرداخت یک جای مبلغ آن، باید راهی برای پرداخت مهریه مشخص کند.
در پایان جهت راهنمایی و مشاوره بیشتر در این خصوص می توانید با وکیل آپ در تماس باشید.
شرایط گرفتن مهریه از پدر شوهر
درست است که مهریه حق زن بوده و به مجرد انعقاد عقد ازدواج، زن مالک کل مهریه شده و حق دریافت و مطالبه آن را دارد ولی در کشور ما بیشتر به مهریه به چشم نوعی تشریفات یا به تعبیر عامیانه امری فورمالیته نگاه می شود.یعنی نه مردان خود را موظف به پرداخت آن می دانند و نه زنان کاملاً آن را حق خود.تا جایی که اقدام به مطالبه مهریه توسط زن به جای اینکه از طرف مرد حق خواهی توصیف شود نوعی اعلام جنگ محسوب می شود.
شاید اشکال عمده در این باشد که بر خلاف سایر کشورهای اسلامی طرفین عقد ازدواج در شروع عقد عزمی برای دریافت یا پرداخت ندارند و در تعیین میزان آن به طور افراطی اعداد و ارقامی را در نظر می گیرند که به هیچ وجه مرد توانایی پرداخت آن در زمان توافق را ندارد.در بسیاری از کشورها، مهریه همزمان با ازدواج به زن پرداخت می شود و رقم معقول و متعارفی است.در هر حال صرف نظر از میزان، مهریه حق زن است و هر وقت بخواهد می تواند آن را مطالبه کند و در صورت مقاومت مرد، حق خواهد داشت از طریق دادگاه خانواده یا اداره اجرای ثبت اقدام به مطالبه مهریه و توقیف اموال زوج بنماید.
شرایط گرفتن مهریه از پدر شوهر یکی از موضوعات بسیار مهم و کاربردی است.
که بانوان می توانند با اطلاع از آن برای اخذ حق و حقوق خود از طریق قانونی اقدام کنند.اصولا ممکن است در زندگی مشترک هر زوجی، مشکلات و مخاطراتی پیش آید که غیر قابل حل باشند و زوجین مجبور شوند تا به سراغ طلاق و جدایی بروند و مبحث مهریه پیش آید.در بسیاری از موارد نیز دیده شده است که زوجه حتی قبل از آنکه تصمیم به جدایی و طلاق داشته باشد، برای روشن شدن تکلیف و نحوه مطالبه مهریه از راه های قانونی اقدام می کند.
شرایط گرفتن مهریه از پدر شوهر دارای اصول خاصی می باشد و می توان در هر زمانی که شوهر توانایی پرداخت آن را نداشته باشد از آن استفاده کرد.در مواقعی که همسر زوجه از تمکن مالی برخوردار باشد و نتواند نیازهای اولیه ی زندگی اش را برطرف کند اما پدر او دارای سرمایه ی فراوانی باشد، زوجه نمی تواند برای دریافت مهریه اش از لحاظ قانونی به پدر شوهرش مراجعه کند؛ چرا که همسر او زنده و در قید حیات می باشد مگر در شرایط استثنایی همچون تعهد مستقیم و کتبی پدر شوهر در هنگام عقد و…. که باعث ایجاد شرایط گرفتن مهریه از پدر شوهر می شود.
به عنوان یک قاعده کلی می توان گفت که در مواردی که مهریه از نوع عندالمطالبه و عندالاستطاعه باشد؛
تنها خود زوج در مقابل پرداخت مهریه در مقابل همسرش متعهد است و زن برای احقاق حقوقش باید به دادگاه و دفاتر ثبت مراجعه کند و درخواست خود مبنی بر دریافت مهریه اش را ارائه دهد.در چنین مواقعی اصولا دادگاه، تمامی اموال و دارایی های شوهر را مورد بررسی قرار می دهد و در صورتی که او دارای سرمایه ی قابل وصول باشد، سریعاً مهریه ی زن از آن طریق وصول خواهد شد.
اما اگر مرد تمکن مالی نداشته باشد و از پرداخت مهریه عاجز باشد، باید با هدف تقسیط مهریه، دادخواست اعسار را به دادگاه تقدیم کند و در این موارد پدر شوهر هیچ نقشی نخواهد داشت.ناگفته نماند که در بسیاری از موارد دیده شده است که پدرشوهر به دلیل وابستگی های عاطفی به خانواده اش برای پرداخت بخشی از مهریه زن یا تمام آن به پسرش کمک می کند اما از لحاظ قانون و عرف مسئولیتی ندارد و هیچ اجباری برای او وجود ندارد.
در پایان جهت راهنمایی و مشاوره بیشتر در این خصوص می توانید با وکیل آپ در تماس باشید.